ELEKTRİKLİ ARAÇ ŞARJ ÜNİTESİ VE İSTASYONLARI

Elektrikli araçlara ilgi dünya çapında ve Türkiye’de her geçen gün artıyor. Verimlilik, çevresel sürdürülebilirlik, azalan fosil yakıt rezervleri, enerjide dışa bağımlılık ve emisyonlar gibi faktörler dikkate alındığında yakın gelecekte fosil yakıtlı araçların yerini elektrikli araçların alması mümkün. Elektrik enerjisinin artık ulaşımın ana bileşeni ve taşıyıcısı olması bekleniyor.

Elektrikli araçlara olan ilginin artmasıyla birlikte şarj istasyonlarına ve istasyonlara erişim önem kazanıyor. Yani elektrikli araçların kullanım oranının artması şarj istasyonu ağının büyümesine bağlıyken, şarj istasyonu kurulum oranının artması yollardaki elektrikli araç sayısına bağlı. Elektrikli araçlar ve şarj istasyonları birbirine bağımlıdır ve doğru orantılı olarak büyümektedir.

Şarj istasyonlarının sayısı her geçen gün artıyor. Türkiye’de 3.000 457 şarj istasyonu bulunuyor. Bunlardan 818’i özel kullanıma yönelik şarj istasyonları iken, 2.639’u ise halka açık alanlarda bulunuyor.

Günümüz araçlarının yakıt deposu bulunur ve hareketi içten yanmalı motor sağlarken, elektrikli araçlarda bu fonksiyon motordaki batarya tarafından yerine getirilmektedir. piller; Motor gücü, enerji kapasitesi ve bağlantı tipi gibi kriterlere göre sınıflandırılmakta ve bunlara göre şarj yöntemleri değişmektedir. Bu yöntemler; Pil değiştirme, kablosuz şarj ve kablolu şarj.

Elektrikli bir aracın şarj işlemini basit bir benzetmeyle anlatmak istersek tek yapmamız gereken şarj cihazının ucunu cep telefonu gibi şarj soketine takmak. Elektrikli araçların çalışabilmesi, bu durumda kalabilmesi ve sorunsuz bir şekilde sürüşe devam edebilmesi için akülerini şarj etmek için elektrikli araç şarj cihazlarına ihtiyacı vardır.

Şarj ünitesi, tüm yaşam ve teknik altyapıya göre elektrikli araca enerji akışını güvenli bir şekilde sağlayan ve elektrik istasyonundan elde edilen enerjinin aracın aküsüne etkin bir şekilde aktarılmasını sağlayan cihazdır. Yükleme üniteleri şarj işlemini pratik olarak tamamlamak için kullanılır. Avrupa, Amerika ve Japonya gibi dünyanın farklı yerlerinde üretilen şarj cihazlarının en belirgin farkı, doğru veya alternatif akımla çalışmasıdır. DC şarj cihazları, AC şarj cihazlarına göre daha güçlü olduğu için aracı daha hızlı şarj eder ve zamandan tasarruf sağlar. Şarj cihazlarında; Elektronik bileşenlere, kullanıcının giriş ve çıkışına izin veren bir RFID kart okuyucuya ve şarj akışını ve performansını gösteren LCD ekran üzerinde bir arayüze sahiptir.

Şarj istasyonu sistemi, elektrik enerjisi altyapısı ve kurulumu ile başlayan, araçların enerji akışını ve güvenliğini kontrol eden, iletişim altyapısını sağlayan bir yapıdır. Bu yapıdaki enerji altyapısı şarj gücünü sağlayabilecek alçak gerilim sistemini içermektedir. Sistemin içerisinde elektrik panosunu ve şarj cihazlarını besleyen kablolar bulunmaktadır. Harmonik filtreler enerji kalitesini korumak ve iyileştirmek amacıyla kullanılmaktadır. Bu üniteler IEC 62196 gibi uluslararası şarj istasyonu standartlarına uygun, kullanıcı güvenliğini sağlayan ve tüketime göre şarj sağlayan cihazlardır. Gerektiğinde uzaktan izleme, fiyatlandırma, arıza raporu alma gibi amaçlarla iletişim ağı kullanılır. Başka bir deyişle şarj istasyonları toplu şarj üniteleri kompleksi olarak ifade edilebilir. Şarj ünitelerinin bireysel kullanım için, şarj istasyonlarının ise toplu kullanım için ideal olduğunu söyleyebiliriz.

Ulaşımda fosil yakıt kullanan araçların yerini elektrikli araçların almasıyla elektrik enerjisine olan talep de ciddi oranda artacak. Artan bu enerji talebinin karşılanması belirli bir süreç ve adımları gerektirmektedir. Enerji dağıtım ağının etkilenen ilk hat olması muhtemeldir. Enerji hattına şarj istasyonlarının eklenmesi, transformatörlerin ve diğer ağ elemanlarının aşırı yüklenmesine neden olduğu gibi, dağıtım şebekelerinin ve iletimin tam olarak kullanılmasına yol açarak çeşitli enerji kayıplarına ve voltaj düşüşlerine neden olur. Bu nedenlerden dolayı öncelikle şarj istasyonunun kurulacağı yerin bölgesel kapasitesi ve yükleme koşulları dikkate alınarak proje oluşturulmalıdır.

Şarj istasyonu haberleriyle karşılaştığımızda aklımıza gelen ilk soru şu oluyor: “Şarj istasyonları ile benzin istasyonları aynı mantıkta mı çalışıyor?” Biz de aynı şekilde mi düşünmeliyiz?” Bu sorunun cevabı: ‘Evet.’ Benzin istasyonlarının yerini artık elektrikli araçlara yönelik şarj istasyonları alıyor. Sürücülerin artık yakıt satın alma endişesi yok, araçlarını benzin istasyonlarında şarj edebilecekler. Hatta evlerinin önüne kurdukları şarj istasyonları sayesinde genellikle şarj istasyonuna gitmelerine bile gerek kalmıyor. Sayıları her geçen gün artan şarj istasyonları ve üniteleri sayesinde artık aracınızı park ettiğiniz yerde, keyif amaçlı seyahat ederken, tura çıkarken, işe giderken bile dilediğiniz zaman ve her durumda aracınızı şarj etmek mümkün olacak.